Johan van der Ham in debat over christelijke zorg bij Reformatorische Omroep

Johan van der Ham, bestuurder bij Lelie zorggroep, pleitte maandagavond voor het behoud van keuzevrijheid in de zorg tijdens een uitzending van de Reformatorische Omroep. Hij sprak daar samen met Abwin Luteijn, directeur van christelijke zorgverzekeraar Prolife, Esmé Wiegman, directeur van christelijke patiëntenvereniging NPV over de toekomst van de christelijke zorg.

Van der Ham plaatste vraagtekens bij een verzekeraar die bij wijze van proef in een stad maar twee tot drie grote thuiszorgaanbieders contracteert. Een landelijk opererende christelijke zorgaanbieder zal niet snel bij die grootste horen. ‘Het is vast niet de bedoeling van de verzekeraar, maar het bedreigt de keuzevrijheid, ook op gebied van levensbeschouwing, terwijl de Kamer zich daarvoor heel duidelijk heeft uitgesproken.’

Hij vroeg Luteijn om als christelijke zorgverzekeraar pal te staan voor het behoud van deze keuzevrijheid. Want dat samenwerking nodig is om het aanbod van christelijke zorg voor de toekomst te behouden, daar waren de gesprekspartners het wel over eens. Samenwerking tussen zorgaanbieders, kerken, vrijwilligersorganisaties en verzekeraars is van groot belang. Het is ook belangrijk dat patiënten bewust worden gemaakt dat zij kunnen kiezen voor christelijke zorg en wat de meerwaarde daarvan is, stelden de gesprekspartners.

Gouden driehoek

Luteijn sprak van de ‘gouden driehoek’ van christelijke zorgaanbieder, patiëntenvereniging en zorgverzekeraar. De veranderingen in de zorg bieden kansen om gezamenlijk goede en aantrekkelijke zorg neer te zetten. Hij riep kerken op om hun rol weer te pakken in de zorg voor de kwetsbaren in hun omgeving en verbinding te zoeken met professionele christelijke zorg. ‘Christelijke zorgorganisaties kunnen als geen ander krachten in de samenleving mobiliseren.’

Wiegman beaamde dat: ‘We vinden elkaar op het snijvlak waar informele en professionele zorg elkaar raken.’

Van der Ham ziet mooie bewegingen in de praktijk van Lelie zorggroep ontstaan. ‘Kerken komen met hun zorginitiatieven naar ons toe met de vraag of wij het gedeelte professionele zorg willen leveren. Zo ontstaan diverse kleinschalige woonvormen die aansluiten bij een bepaalde denominatie met een leefsfeer zoals de bewoner het altijd gewend was. Daar hebben mensen behoefte aan, zeker als zij ouder en kwetsbaar worden door bijvoorbeeld dementie.’

Van der Ham ziet daarin een mooie parallel met het ontstaan van Agathos thuiszorg, een van de onderdelen van Lelie zorggroep. ‘Eind jaren zestig is Agathos begonnen door het initiatief van zeven diaconieën van kerken in Rotterdam die geld bij elkaar legden en thuiszorg voor hun achterban gingen organiseren.’

Natuurlijk werken er ook christenen bij niet-christelijke zorgaanbieders. De meerwaarde van een christelijke zorgaanbieder als Lelie zorggroep is volgens Van der Ham dat hier, naast kwalitatief hoogstaande zorg, veel aandacht is voor het handen en voeten geven van de identiteit. ‘Wij rusten onze medewerkers daarin actief toe.’

Bewustzijn

Op verschillende momenten in het gesprek kwam het geringe bewustzijn van het bestaan van christelijke zorg en de dilemma’s die bij zorg spelen aan bod. ‘Ik hoop dat christenen zich meer bewust worden van de vragen waarmee zij geconfronteerd worden op bijvoorbeeld medisch ethisch gebied’, zei Wiegman. ‘Ik zie nog veel mensen die verrast worden door een vraag als “wil uw vader gereanimeerd worden”?

Luteijn pleit ook voor bewustwording van de meerwaarde die christelijke zorg biedt in inhoud, sfeer en bejegening. Veel christenen nemen niet de moeite zich hierop te oriënteren, kiezen voor zorg dichtbij, maar krijgen daar later toch spijt van. Ook weten mensen vaak niet dát ze ook voor een christelijke zorgaanbieder mogen kiezen.