Zo helpt ACT cliënten richting betekenisvoller leven
Steeds meer hulpverleners van Agathos zetten ACT (Acceptance and Commitment Therapy) in om mensen te helpen omgaan met psychische klachten en lastige gedachten, gevoelens en omstandigheden. Niet door ze te vermijden, maar door ze er juist te laten zijn. Tegelijk leren cliënten met behulp van ACT wat ze écht willen en belangrijk vinden in het leven, los van bijv. angst of depressie. Vanuit de waarden van de cliënten worden haalbare doelen opgesteld waar ze naartoe kunnen werken. Zo werken we samen stap voor stap toe naar een betekenisvol bestaan.
In de praktijk
‘Inmiddels doet ze al maanden vrijwilligerswerk. De angst en spanning zijn er nog wel, maar ze heeft ook ontdekt dat dit niet je leven hoeft te leiden. Dat geeft haar voldoening en vertrouwen.’
Scholing voor hulpverleners
Onze ambulant hulpverleners worden getraind in het gebruiken van ACT tijdens begeleidingstrajecten (zie foto bovenaan het artikel). In de training is er ruimte voor oefeningen, reflectie en het aanleren van vaardigheden met de cliënten zoals:
- Het herkennen van automatische gedachtenpatronen en hiermee leren omgaan.
- Het vergroten van psychologische flexibiliteit (en daarmee veerkracht).
- Het leven naar persoonlijke waarden, ook als het moeilijk is/wordt.
Het leven als buschauffeur
Metaforen spelen een belangrijke rol in de ACT theorie. Ze helpen cliënten om op een andere manier naar hun situatie te kijken en ruimte te maken voor een nieuwe keuze.
Een treffend voorbeeld is de metafoor van de buschauffeur. In deze metafoor wordt het leven voorgesteld als een bus, met de cliënt als chauffeur. In de bus zitten passagiers: gedachten, emoties en herinneringen. Sommige passagiers maken veel lawaai, proberen te beïnvloeden of tegen te houden. Toch hoeven zij niet uit de bus gezet te worden of bestreden te worden. Ze mogen meereizen, terwijl de cliënt zelf koers houdt richting wat belangrijk is. Deze metafoor helpt om na te denken hoe je kunt omgaan met lastige gedachten en gevoelens, zonder de regie te verliezen over het eigen leven.
Een gedicht van collega Janine
Angst in de rugtas
Niet klagen maar dragen en vragen om kracht,
daar moest ik aan denken toen ik over het verdragen nadacht.
Het verder dragen tijdens de dagen,
die soms gevoelsmatig worden bepaald door tegenslagen.
De angst in mijn rugtas, samen met mijn laptop en pen.
Onzekerheid, met zekerheid: ik mag er zijn met wie ik ben.
De pijn op de bank, wil je een taartje erbij?
Ik wil je eigenlijk kwijt, want je maakt me niet blij.
Maar kom, ik zal met je spelen tot ik bijna verdwaal.
Wanneer ik van jou, samen met mijn ongemak baal.
Niet angst bepaalt mijn leven, maar hij gaat wel met me mee.
En gaandeweg ontdek ik: dat is best oké.
Van mijn sombere gedachten neem ik afstand, ik leef in het nu.
Eén dag tegelijk, een flexibel individu.
Ik glimlach, want ik ben, in vreugde en verdriet.
En ik zing in hoogte en diepte mijn eigen levenslied.
*In verband met privacy is niet de echte naam van de cliënt gebruikt.